NIR (Nabij infrarood)-licht tegen schimmels en bacteriën
Near-Infrared (NIR) licht, met golflengtes tussen ongeveer 780-2500 nm, wordt steeds meer onderzocht als niet-invasieve methode om schimmels (fungi) en bacteriën te bestrijden. Het werkt vaak via mechanismen zoals fotothermische effecten (verwarming), fotodynamische therapie (generatie van reactieve zuurstofsoorten, ROS) of directe celbeschadiging, zonder antibiotica-resistentie te veroorzaken. De effectiviteit hangt af van de golflengte, dosis, duur en toepassing (bijv. op huid, nagels of inwendig). Uit wetenschappelijke studies blijkt geen universele “meest effectieve” frequentie, maar bepaalde NIR-golflengtes springen eruit, vooral in de 800-1000 nm range voor diepere penetratie.
Meest effectieve NIR-golflengtes op basis van onderzoek
Hieronder een overzicht van relevante studies en bevindingen. Ik richt me op NIR (boven 780 nm), omdat rood licht (660-700 nm) vaak apart wordt bestudeerd en minder diep doordringt.
| Golflengte (nm) | Toepassing | Effect op schimmels | Effect op bacteriën | Bron/Onderzoek |
|---|---|---|---|---|
| 870 nm + 930 nm (dubbel) | Onychomycosis (nagel-schimmel, bijv. Trichophyton rubrum) | Sterk fungicide effect; fotolethaal voor schimmelcellen zonder weefselbeschadiging. Behandeling bij milde tot ernstige infecties effectief. | Indirecte ondersteuning via algemene antimicrobiële werking. | Studie met Noveon-laser (2010): Veilige, fysiologische temperaturen; unieke fotolethale effecten op fungi. |
| 800-900 nm (breed spectrum, bijv. 808 nm, 830 nm, 850 nm) | Huidinfecties, biofilms, diepere weefsels (bijv. vagina, oor) | Goede penetratie voor diepere schimmelinfecties; remt groei van Candida albicans. | Bacteriedodend via ROS en hitte; effectief tegen Staphylococcus aureus en E. coli. | Reviews (2020-2021): NIR met nanodeeltjes voor synergetische therapie; 830 nm ideaal voor oorinfecties; 660-850 nm doodt direct fungi/bacteriën. |
| 810 nm | Orale en periodontale infecties | Remt schimmelgroei in biofilms. | Antibacterieel tegen cariogene bacteriën (bijv. S. mutans); dosisafhankelijk. | Review (2022): 810 nm laser remt groei in vitro; moduleert bacteriële metabolisme. |
| 780 nm | Algemene bacteriële infecties | Minder specifiek voor fungi; ondersteunt algemene desinfectie. | Geen bacteriedodend effect bij hoge power op S. aureus; beter in combinatie met blauw/rood licht. | Studie (2013): Hoge intensiteit doodt bacteriën via ROS. |
- Algemene trend: De range 800-900 nm is het meest veelbelovend voor beide pathogenen, vanwege optimale penetratiediepte (tot enkele mm in huid/nagels) en ROS-productie. Voor schimmels zoals nagel- of huidinfecties scoren 870-930 nm het best; voor bacteriën werkt 808-830 nm goed in geavanceerde systemen (bijv. met nanodeeltjes voor lage-temperatuur fotothermische therapie).
- Dosis en duur: Effectiever bij hogere doses (bijv. 30-180 seconden blootstelling), maar laag-dosis kan groei juist stimuleren. Combinatie met fotosensibilisatoren versterkt het effect.
Beperkingen en aanbevelingen
- NIR is veiliger dan UV-licht (bijv. 222 nm UVC, dat fungi minder effectief doodt maar endospores wel), maar niet altijd superieur aan conventionele behandelingen. Het is ideaal als aanvullende therapie voor resistente stammen.
- Voor thuisgebruik: LED-panelen met 850 nm zijn populair voor nagel-schimmel, maar raadpleeg een arts voor ernstige infecties.
- Meer onderzoek nodig: Recente studies (tot 2025) benadrukken NIR’s potentieel tegen biofilms, maar klinische trials variëren per pathogeen.
UV-C Straling de meest effectieve straling tegen schimmels en bacteriën
De meest effectieve straling tegen schimmels en bacteriën is ultraviolette (UV) straling, specifiek UV-C-straling (golflengte tussen 200 en 280 nm). UV-C-straling beschadigt het DNA en RNA van micro-organismen, waardoor ze zich niet meer kunnen vermenigvuldigen en afsterven. Dit maakt het bijzonder effectief voor desinfectie van oppervlakken, water en lucht.
Waarom UV-C?
- Hoge kiemdodende werking: UV-C wordt al decennia gebruikt in ziekenhuizen, laboratoria en waterzuiveringsinstallaties om bacteriën, schimmels en zelfs sommige virussen te doden.
- Breed spectrum: Het werkt tegen een breed scala aan micro-organismen, inclusief resistente bacteriën zoals MRSA en schimmelsporen.
- Geen chemische resten: In tegenstelling tot chemische desinfectiemiddelen laat UV-C geen schadelijke resten achter.
Andere soorten straling
- Ioniserende straling (zoals gamma- of röntgenstraling): Deze is ook effectief, maar wordt meestal gebruikt voor sterilisatie van medische apparatuur of voedsel, niet voor dagelijks gebruik vanwege de hoge kosten en veiligheidsrisico’s.
- Zichtbaar licht: Minder effectief, hoewel blauw licht (400-500 nm) enige antibacteriële werking kan hebben, maar veel minder krachtig dan UV-C.
- Infraroodstraling: Vooral effectief door verhitting, maar minder direct tegen micro-organismen.
Voorwaarden voor effectiviteit
- Direct contact: UV-C-straling moet direct op het oppervlak of de micro-organismen schijnen; schaduwen of vuil kunnen de werking verminderen.
- Duur en intensiteit: De effectiviteit hangt af van de blootstellingstijd en de intensiteit van de straling.
- Veiligheid: UV-C is schadelijk voor menselijke huid en ogen, dus gebruik vereist voorzichtigheid en geschikte apparatuur.
Praktische toepassingen
- Medische omgevingen: UV-C-lampen voor desinfectie van ruimtes en apparatuur.
- Thuisgebruik: UV-C-desinfectietoestellen voor water, lucht of oppervlakken.
- Industrie: Sterilisatie van voedselverpakkingen of waterzuivering.
Werkt Ultra violet licht tegen schimmels?
Ja, UV-licht met een golflengte van 365 nm kan schimmels doden, maar het is minder effectief dan kortere UV-C-golflengtes (zoals 254 nm). Hieronder leg ik het uit.
Hoe werkt het?
UV-licht doodt schimmels (zoals schimmel of gisten) door schade toe te brengen aan hun DNA of RNA, waardoor ze niet meer kunnen reproduceren of overleven. Dit proces heet ultraviolette germicidele bestraling (UVGI). 365 nm valt in het UVA-UVB-overgangsgebied (UVA is 315-400 nm), wat nog enige germicide werking heeft, maar niet zo krachtig als puur UV-C (200-280 nm).
Bewijs en effectiviteit
- Ja, het werkt tegen schimmels: Studies en bronnen bevestigen dat 365 nm-UV-licht gebruikt kan worden om schimmel en schimmels in tapijten of huizen te doden. Bijvoorbeeld, het remt de groei van schimmels zoals Trichophyton rubrum (een veelvoorkomende nagelschimmel) bij voldoende blootstelling (bijv. 15-30 J/cm² energie).
- Beperkingen: Het is minder efficiënt dan 254 nm-UV-C, dat schimmels in minuten doodt. Bij 365 nm kan het uren duren, afhankelijk van de intensiteit, afstand en schimmelsoort. Sommige schimmels hebben hogere doses nodig (10-100 J/cm²).
- Toepassingen: Het wordt vaak gebruikt in huisreiniging, HVAC-systemen (luchtkanalen) en laboratoria om schimmelgroei te voorkomen.
Praktische tips
- Gebruik een krachtige 365 nm-UV-lamp (bijv. een blacklight-LED) dichtbij het oppervlak, maar bescherm je huid en ogen – UV-licht is schadelijk!
- Voor volledige verwijdering: Combineer met schoonmaken (bijv. bleekmiddel) en vochtbeheersing, want UV doodt niet altijd sporen diep in materialen.
Aantekening
630, 660, 850
850 tot 930 meest effectief
460, 630, 660, 850, 900
https://nl.aliexpress.com/item/1005009763570401.html
660, 810, 850, 940
https://nl.aliexpress.com/item/1005009793621005.html
460, 630, 660, 850, 900
https://nl.aliexpress.com/item/1005006910297134.html
470, 580, 660, 850, 940
https://nl.aliexpress.com/item/1005008912672288.html